Yönetmenliğini Halit Refiğ, Okan Uysaler ve Suha Arın gibi Türk sinemasının değerli isimleriyle uzun yıllar çalışan İsmet Arasan'ın, yapımcılığını Rumeli Grup Başkanı Atilla Baykal'ın üstlendiği belgesel sinema eserinin galası, 13 Nisan Pazar günü, saat 19.00'da, Cemal Reşit Rey Konser Salonu?nda yapılacak.
Çok kültürlü Balkan coğrafyasında, Makedonya?nın başkenti ve Balkanların kalbi Üsküp?te çekilen filmde, İlhami Emin, Müşerref Lozana, Selahattin Bilal, Branko Stavrev, Yücel Erten, Mustafa Yaşar, Sema Ali Erol, Güner İsmail, Risto Stefanovski, Firdaus Nebi, Filiz Ahmet, Atilla Klinçe ve Elyasa Kaso gibi isimlerle yapılmış röportajlar ve döneme ait önemli bir arşiv çalışması yer alıyor.
Film, MK Türk Tiyatrosu?nu konu alan ilk belgesel film olma özelliğini de taşıyor. Osmanlı?nın Balkanlara ektiği temaşa geleneğinin, çağdaş sanatın mayasında bambaşka bir can bulmasının çarpıcı hikâyesinin ilk kez gözler önüne serileceği geceye, Elveda Rumeli dizisindeki performansıyla göz dolduran, Bakanların dünya çapında tanınmış, 45 yıllık oyuncularından Bedia Begovska, kitapları 20 dilde yayınlanan İlhami Emin, tiyatro dünyasında özel bir yönetmen olarak bilinen Branko Stavrev, Suç ve Ceza oyunundaki Raskolnikov rolü ile dünya çapında ün kazanan ve MK Türk Tiyatrosu?nun eski müdürlerinden olan Firdaus Nebi, TRT Genel Müdürü İbrahim Şahin, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş gibi isimler katılacak.
Yoktan var olmuş bir sahne!
Balkanların en eski tiyatro binası 1906 yılında, Osmanlı İmparatorluğu'nun valisi Mahmut Şevket Paşa tarafından Vardar Nehri kıyısına inşa edildi. Azınlıklar Tiyatrosu olarak bilinen, daha sonra Halklar Tiyatrosu adını alan, bugünkü adıyla Milli Kurum Türk Tiyatrosu ise, 1950 yılında Yugoslavya'da, tiyatro eğitimi görmüş Abduş Hüseyin adında bir Türk tarafından kuruldu. Bugüne kadar 300'e yakın oyunun sahnelendiği bu tiyatroda yetişen oyuncular sadece Makedonya?nın köy ve kasabalarında değil, aynı zamanda Avrupa?dan Afrika?ya kadar birçok uluslararası sahnede de boy gösterdiler. Abduş Hüseyin?le yazılmaya başlanan bu tarih, Şeraffettin Nebi?ler, Lütfü Seyfullah?lar, Ramadan Mahmut?lar, Hacer Yücel?lerle ve daha nice büyük ustalarla bugüne geldi.
Baskılara, yoksulluğa, göçe ve depreme rağmen ayakta kalmayı başaran Üsküp'teki Türk tiyatrosunu neden filmleştirdiğini yönetmen İsmet Arasan şöyle anlatıyor: "Üsküp Türk Tiyatrosu'nda oyunlar bütün Balkan dillerinde sahneliyor. Hatta sahnenin üstünden anında diğer dillere çeviri yapılıyor. Türkiye'ye defalarca gelen bu özel tiyatronun repertuarı tiyatro dünyasının klasiklerinden, Türk tiyatro yazarları ile yerli yazarların eserlerinden oluşuyor. İkinci Dünya Savaşı'nın ardından Makedonya?da, farklı kültürlere sınırlı ölçüde kendilerini geliştirme şansı tanındı. İşte bu dönemde Türkler, kimlik mücadelelerini öne çıkardılar. Radyo yayınlarını, edebi eserlerini, dergilerini Türk dilini ve kültürünü yaşatma alanı olarak gördüler. Üsküp Türk Tiyatrosu, 1950 yılında doğdu. Kurulduğundan bu yana ödüllerle onurlanan, sinema dünyasına birçok ünlü oyuncu kazandıran, yazar ve eleştirmenlerin gözde ocağı tütmeye, insan yetiştirmeye devam ediyor. 2006 Yılından bu yana özerk bir yapısı bulunan Üsküp Türk Tiyatrosu, Makedon Cumhuriyeti?ne verdiği üstün hizmetlerden dolayı Makedonya Cumhurbaşkanlığı tarafından da ödüllendirildi. Bense bu tiyatronun varlığını, inanılmaz öykülerle beslenen hayat hikayesini herkese anlatmak, onun varlığından herkesi haberdar etmek istedim. Bu film, benim yıllardır hayal torbamda şekillenmiş Balkan hikayelerinden, Adakale Sözlerim Çoktur çalışmamdan sonraki, ikici Balkan anlatısıdır.?
FİLMİN KÜNYESİ
Yönetmen: İsmet Arasan
Yapımcı: Atilla Baykal
Yardımcı Yönetmen: Necla Maraşlı
Danışman: H. Yıldırım Ağaoğlu
Görüntü Yönetmeni: Koray Kesik
Müzik: Erdal Güney
Kurgu: Mert Şatıroğlu
Makedonca Metin Çevirmeni: Asude Koçan
Makedonca Altyazı Çevirmeni: Melahat Ali
İngilizce Çevirmen: Harun Özgür Turgan
İkinci Kamera: Goran Cvetkovic
Yapımevi: Tek Rumeli TV
Süre: 60?
Yapım Yılı: 2013
İSMET ARASAN KİMDİR?
BAĞIMSIZ SİNEMACI, YAZAR
1959 yılında İstanbul?da doğan Arasan, 1985 yılında MSÜ Sinema Televizyon Enstitüsü?nü bitirdi. Bir süre Halit Refiğ, Okan Uysaler ve Suha Arın?ın yanında yönetmen yardımcısı olarak çalıştı. Film yönetmeni ve senarist olarak, belgesel film alanında yoğunlaşan çalışmaları ile tanındı. 2010 Yılında, 'Zelenika? adlı bir şiir kitabını yayınlayan Arasan, 1988'de, T.C.Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından Başarı Ödülü?ne; 1994'te Türkiye Toplumsal Araştırmalar ve Tarih Vakfı Kısa Film Yarışması'nda Birincilik Ödülü?ne, 2001'de Safranbolu II. Altınsafran Belgesel Film Festivali'nde, proje dalında Birincilik Ödülü?ne, 2008'de Antalya Ulusal Belgesel Film Yarışması'nda 'En İyi Belgesel? dalında, Altın Portakal Ödülü'ne ve Troya Folklor Araştırmaları Derneği'nin Sinema Onur Ödülü'ne layık görüldü. Arasan'ın ayrıca Mimar Sinan Üniversitesi Senatosu kararı ile kendisine verilmiş üç onur belgesi de bulunuyor.