Akıllı telefonların ve tabletlerin kullanımının artması ve insan hayatında vazgeçilmez bir hal almasıyla beraber yeni türde hastalıklar ortaya çıkmaktadır. Bunların en başında ‘’şarj bağımlılığı’’ geliyor.
Eski zamanlarda bağımlılık derken insan ların aklına kötü alışkanlıklar ya da kafein bağımlılığı gelirken teknolojinin gelişmesi ve insan hayatının vazgeçilmez bir parçası olmasıyla birlikte bağımlılığın da türleri değişiyor.
Gözü sürekli şarjda olan, her zaman priz yakınlarında oturmaya dikkat edenler veya yanında sürekli yedek batarya ile dolaşan kişiler şarj bağımlısıdır diyen Nöroloji Uzmanı Mehmet Yavuz görüşlerini aktarıyor.
Şarj Bağımlılığı (Plagomani) Hayatınızı Etkiliyor
Plagomani, insanların, odalarındaki prize göre yataklarını ayarlamaları, uzun yolculuklar sırasında cihazlarını şarj edecek yer aramaları, kafe veya restoranlarda prize yakın yerlerde oturmak istemeleri ve yanlarında taşınabilir şarj aletleriyle dolaşmaları, bu durumu temsil eden stres yoğunluğudur.
Cihazların şarj durumu, kişilerin güne nasıl başlayacağına doğrudan etken bir hale geldi. İnsanlar kalkar kalmaz şarjlarına bakıp, şarjlarının durumuna göre güne mutlu ya da mutsuz başlayabiliyorlar.
Şarj bağımlılığı olan insanlarda depresyona girme olasılığı diğer insanlara göre daha fazladır. Çünkü aklı sürekli telefonunun şarjında olan ve o telefonu kullanmak için can atan insanlar otomatikman yalnızlığa sürüklenecektir.
Ayrıca şarja bağımlı kalmak insanda takıntılara yol açar ve bu durum ilerleyen süreçlerde obsesif kompulsif bozukluğa neden olabilir.
Şarj bağımlılığının bir başka olumsuz etkisi ise bu tarz insanlar kendilerini hayatın normal akışına verememesidir.
Yani okul, iş ya da sosyal hayatlarında akıllarında hep telefonlarının veya tabletlerinin şarj durumu olduğu için kendilerini o anda ilgilendikleri şeye odaklayamazlar. Bu durum da beraberinde mutsuzluğu ve başarısızlığı getirir.
Şarj Uykunuza Engel Olmasın
Şarj aletlerine ve cihazlarının şarj durumlarına göre yaşayan insanlarda melatonin salgılanması azalabilir. Melatonin, bedeninizin gevşeme ve rahatlaması için beyniniz tarafından bedeninize salgılanan bir hormondur.
Sürekli olarak aklı telefonunda olan insanlarda otomatik olarak bu hormonun salgılanması, vücut kendini uyku ve dinlenme pozisyonuna sokamadığı için gecikecektir. Uyumadan hemen önce telefonla veya telefonun şarj aletiyle ilgilenen kişilerin beyni sürekli uyarılır.
Kişinin, beyni ve bedeni telefona o kadar çok konsantre olur ki vücut rahatlayamaz ve uyku pozisyonuna geçemez. Kişi, uykusuna ayıracağı zamanı telefonuyla ilgilenmeye ayırdığı için uykusunu alamaz. Tabi bu durum gün içinde kişiye sıkıntılar yaratabilir.
Şarj Bağımlılığı ile Madde Bağımlılığı Aynı Özellikleri Gösteriyor
Nikotin ve kafein bağımlılık seviyeleri yüksek düzeyde olan insanlarla şarj bağımlılığı yüksek olan insanların beyin özellikleri birbirine oldukça benzer özellikler göstermektedir.
İnsanlar, beyinlerinin zevk merkezlerinde, diğer bağımlılık çeşitlerinde olduğu gibi aynı uyarıma sahip olurlar, zihin ve bedenleri, tıpkı uyuşturucu bağımlısının uyuşturucu için krize girmesi gibi telefonu veya tabletini şarj edip kullanmak için fiziksel anlamda can çekişir.
Bu özellikler varsa ‘’Şarj Bağımlısısınız!’
- Seyahat yapacağınız otobüste veya oturacağınız kafede ilk baktığınız şey priz ise
- Yanınızda sürekli yedek batarya ya da taşınabilir şarj aleti taşıyorsanız
- Şarj etmek için arkadaşınızla yarışıyorsanız
- Şarj seviyesine göre moraliniz değişiyorsa
- Uyandığınızda ilk olarak telefonunuzun şarjına bakıyorsanız
- Gün içinde sürekli olarak telefonunuzun şarj durumunu kontrol ediyorsanız
Şarj Bağımlılığından Nasıl Kurtulunur?
Öncelikle kişinin telefona ve şarj aletine bağımlı olduğunu kabul etmesi ve bu durum için arayışlar içinde olması gerekir. Böylelikle uygulanacak yöntemlerde daha başarılı olunur ve tedavi süreci minimum zamana iner diyen Dr. Mehmet Yavuz şarj bağımlılığından kurtulmak isteyenler için çözüm önerileri sunuyor;
İlk olarak sürekli şarjınızı kontrol etmemeye gayret edin. Ayrıca yanınızda taşınabilir şarj veya şarj aleti taşımayın. Başlarda zor gelebilir fakat ilerleyen günlerde rahat ettiğinizi siz de hissedeceksiniz.
Her anınızda telefon yanınızda olmasın. Yemek yerken, yatakta uyumaya çalışırken telefonla veya tabletle ilgilenmek şarjınızı azaltacağı için aklınız sürekli telefonunuzda olacaktır. Gazete, kitap gibi okuma alışkanlıklarınızı akıllı cihazlarınızdan gidermeyin.
Böylelikle hem şarjınız azalmayacak hem de okumanın ve sayfa karıştırmanın keyfine varacaksınız. Aklınıza telefonunuz geldiği zamanlar kendinizi frenlemeye çalışın. Bildirimleri ve mobil veriyi kapatın.
Bu sayede hem telefonunuzun şarj süresi uzayacak hem de aklınız telefona gitmemiş olacaktır. İş yerinde, toplantıda veya arkadaşlarınızla bir kafede otururken akıllı cihazınızı saklayın. Kendinizi içinde bulunduğunuz ortama bırakın ve yaptığınız işe veya etkinliğe kendinizi verin.